غفلت ایران از بازار ۱۲۰ میلیارد دلاری گردشگری پزشکی در حالی که کشورهای منطقه سالانه میلیاردها دلار از گردشگری سلامت درآمد دارند، ایران هنوز در بهرهبرداری از این ظرفیت با چالشهای متعددی مواجه است.
به گزارش ویژه خبر ، گردشگری سلامت یکی از سریعترین بخشهای در حال رشد در صنعت گردشگری جهانی است که ترکیبی از خدمات پزشکی، درمانی، توانبخشی و زیبایی را در اختیار گردشگران قرار میدهد. این صنعت نهتنها باعث افزایش درآمدهای ارزی و توسعه اقتصادی کشورها میشود، بلکه بهعنوان عاملی برای افزایش اعتبار سیستم بهداشت و درمان یک کشور نیز شناخته میشود.
درحالحاضر، بسیاری از کشورها با سرمایهگذاریهای کلان و تدوین استراتژیهای بلندمدت، سهم قابلتوجهی از این بازار جهانی را به خود اختصاص دادهاند، درحالیکه ایران با وجود برخورداری از پتانسیلهای گسترده در این حوزه، هنوز جایگاه مطلوبی در این عرصه کسب نکرده است.
کشورهای پیشرو در گردشگری سلامت و خدمات ارائهشده
در سالهای اخیر، کشورهایی مانند تایلند، هند، ترکیه، سنگاپور و امارات متحده عربی بهعنوان قطبهای مهم گردشگری سلامت در جهان مطرح شدهاند. این کشورها با توسعه زیرساختهای درمانی، ارائه خدمات باکیفیت و قیمتهای رقابتی، توانستهاند سالانه میلیونها گردشگر سلامت را جذب کنند.
تایلند، بهعنوان یکی از پیشگامان این صنعت، با برخورداری از بیمارستانهای مدرن و پزشکان مجرب، سالانه بیش از دو میلیون گردشگر سلامت را جذب میکند. هند نیز با ارائه خدمات پیشرفته در حوزههای قلب، ارتوپدی و جراحیهای پیچیده با هزینهای بسیار کمتر از کشورهای غربی، مقصد بسیاری از بیماران بینالمللی شده است. ترکیه، علاوه بر خدمات پزشکی، بهویژه در زمینه کاشت مو و جراحیهای زیبایی، به یکی از رقبای جدی این حوزه تبدیل شده و سالانه درآمدی بالغ بر چند میلیارد دلار از این طریق کسب میکند. امارات متحده عربی، بهویژه شهر دبی، نیز با احداث مراکز درمانی پیشرفته و همکاری با برندهای معتبر جهانی، بهعنوان یک مقصد لاکچری برای گردشگران سلامت شناخته میشود.
درآمد کشورهای فعال در گردشگری سلامت
بر اساس آمارهای بینالمللی، صنعت گردشگری سلامت سالانه بیش از 100 میلیارد دلار درآمد جهانی ایجاد میکند و انتظار میرود این رقم در سالهای آینده افزایش یابد. تایلند سالانه بیش از 5 میلیارد دلار، هند بیش از 6 میلیارد دلار و ترکیه بیش از 3 میلیارد دلار از این حوزه درآمد کسب میکنند. این در حالی است که کشورهای حاشیه خلیج فارس نیز سرمایهگذاریهای قابلتوجهی در این بخش انجام دادهاند و بهسرعت در حال توسعه مراکز درمانی پیشرفته برای جذب بیماران بینالمللی هستند.
ایران؛ ظرفیتهای بالا، عملکرد ضعیف
ایران با برخورداری از پزشکان ماهر، هزینههای درمانی پایین، بیمارستانهای مجهز در برخی شهرها، و موقعیت جغرافیایی مناسب، ظرفیت تبدیلشدن به یکی از قطبهای مهم گردشگری سلامت در منطقه را دارد. علاوه بر این، درمانهای سنتی و طب ایرانی نیز میتوانند بهعنوان مزیتهای رقابتی در این حوزه مطرح شوند. بااینحال، درحالحاضر، سهم ایران از این بازار بسیار کمتر از ظرفیتهای موجود است.
عدم وجود یک استراتژی منسجم، ضعف در تبلیغات بینالمللی، مشکلات مربوط به صدور ویزا برای بیماران خارجی، و نبود زیرساختهای مناسب مانند بیمارستانهای تخصصی ویژه گردشگران سلامت، از جمله چالشهایی هستند که باعث شدهاند ایران در این عرصه نتواند سهمی متناسب با پتانسیل خود داشته باشد. علاوه بر این، مهاجرت پزشکان متخصص به خارج از کشور نیز یکی از دغدغههای جدی در این حوزه محسوب میشود که میتواند در درازمدت به چالشهای بیشتری منجر شود.